Thursday 21 June 2012

Ka thil hriat chak thenkhatte (Part I)


Pakhatna : He khawvel hmachhawn tura tap chunga ka pian chhuah lai a min chhartu, ‘Veng sang Pitar’ an tih mai kha tunge ni ang le..?
                (A hrechiang tura ka ngaih Ka nu leh Pa, Pi leh Pu te chung lama thawn chhoh an ni tawh hlawm si a.)
Pahnihna : Nanpang sawngnawi tak ka ni chung khan ka nu duhtak khan min  ‘Feh san’ lo thei si lova, ka tui a hal apiangin ka pi-in ‘Zéma’ (James?) nu hnute chhim turin min paw chho thin a ni awm e.. Tunge Zema Nu kha ni ta ang le..?

Pathumna : Sikul kal rual la ni lomah i la, min awmtu mumal awm ta lo chu ka U-te sikul kal kha ka zui ve mai thin, ni vui zo ve hek lo, ka mu hil ziah. kan khaw Zirtir, Sialhawk lam mi Pu Chuau-a khan min paw hawin an inah khan ka nu feh hawin min rawn lam mai thin, Pu Chuau-a an tih mai thin kha Tunge ka hrechiang chak ngawt mai.

Tuesday 12 June 2012

Thuchah

Thuchah         
           Thalai Pawl Member thar duhawm tak tak te, Tleirawl leh rawlthar khawvel atanga puitlin lam in panna kawngah he thuchah hian a puih che u beiseiin ka’n fuih ve ang che u.
Mibik i ni: I hmingpui zawng la i hmu ang, i hnampui zawng la i hmu teuh ang. mahse he khawvel hi vawi tam fang chhuak mah la nangmah ang midang i hmu ngai lovang. Pathianin ‘nangmah’ dang a siam lo. Anpui dang nei miah lova a bik liau liaua a siam, mi Special bik i ni. Mi bik i ni tih vanga hmai zangthal leh kut zungchal lek chunga midang hmusit leh hnuaichhiah lam a kawk lo. I hmaah hian sualna leh thlemna chi hrang hrang a la rawn inlar dawn, chûng alo thlen hunah chuan lo chapo khum ang che. thlemna hautak ber ber pawh paltlang ala ngai ang. 'Kei chu mi bik, Pathianin a bik taka a siam ka ni a, hetiang mai maia in hambuai tur ka ni ve lo' tih rilru pu chungin i lo uan khum thin dawn nia. Midang paw'n an ti tho alawm tih vangin sual hi sual a nihna a bo chuang lo. Midang chuan lo ti rawh se. Nang zawng eng thlemna pawh tawk la, mi bik i nihna kha chapo pui reng ang che.

Krista

Krista kan zui a, phak ang tawk tawka a hnung kan zui vena leh amah kan rinna kawngah hian, puitlin lam kan pan zel theihna turin Pathian hian kan nunah ‘Hun thim’ min pe thin a ni tih hi benga hriatna mai chuan hre thin mah ila kan chunga a rawn thlen meuh hi chuan lawm taka pawm a har thin ngawt mai.
Natna, hlawhchhamna, retheihna,  lungngaihna,  lusun khawhar leh kan nuna thleng lo se kan tih lo thleng si thinte hi Pathianin kan tana hna ropui tak a thawhna remchang leh hmanrua an ni tih hi i hre reng ang u.
            Kan hrisel that a, sum leh paiah manganna kan neih lem loh a, kan zirlai leh ngaihzawng chena kan tluan viau lai hi chuan Pathian hriat reng leh tih tak meuha a tanpuina dil te hi a har thin. Zu leh sa leh hlimhlawp dang chena kan hlim viau lai te phei hi chuan Pathian hi a awm tak tak pawhin kan ring thin awm lo ve. Amaherawh chu, kan nunah harsatna a lo thleng a, bawrhsawmna, hlawhchhamna, retheihna, mualphona leh lusunna te a lo thlen meuh hi chuan innghahna tur leh rin tur dang kan hre chuang lo. He khawvelah hian innghahna tur leh belh tur dang kan hriat loh tak meuh chuan Pathian lam kan hawi lo thei lo va, Zahngai thei Pathian chuan a hmel mawi min hmuh tir leh thin.

Article

Miten tunge a ni min tih? (Marka 8:27)
Samuel ralte
            Mahni kan inhriat dan leh midangin min hmuh dan hi a inan loh fo avangin, mahni kan inhriat dan ai chuan midang min hmuh dan hi a pawimawh zawk awm e. Ziaktu hmingthang Mark 'Twain-a thukhawchang " Bible-a thu har leh khirh pui pui te hian min ti buai lova, thu awl leh hriatthiam awlsam te te ka zawm theih si loh te hian min ti buai zawk a ni' a lo tih ang deuhin, Hnaivai te teah kan tih tur leh kan inenfiahna tur i han fawmkhawm dawn teh ang.

Poetry



Ruah surin tuihawk a siam a,
Kawrte infin khawmin luipui a siam,
Luipui infin khawm chu Tuifinriat.

I sakhmel in hlimna min siam a,
I nungchang leh nui hmelin lawmna min siam,
I thinlung pawh ka tan ka ngiat.

Hnunglam ka hawiin insitna min siam a,
Hmalam ka thlirin beiseina min siam,
Ka duhzia che pawh tlang hriat.

I sulhnu ka thlirin khawharna min siam a,
I kutchhuak ka chhiarin lunglenna min siam,
I hlimthla erawh chuan beiseina a thiat.

Mitthi darin hlauthawnna min siam a,
Thlanmual ka thlirin beidawngin min siam,
Chham ang i zalna tur maw Piallei thuahriat.

Poetry



Aw Lalpa...
Ban tha zawiin phei khai buai mah se,
Nat leh bawrhsawm lai pawh lo thleng se,
Nang ka ring tawk che –
Min kaitu a tan.

Hringnun kailawn rah pelh chang awm mah se,
Retheih pachhiat pawh lo thleng se,
Nang ka ring tawk che –
Min hruaitu a tan.

Rinhlelhna thlipui lo tleh mah se,
Fiahna meipui pawh lo thleng se,
Nang ka ring tawk che –
Min vengtu a tan.

Huatna leh dodalna awm mah se,
I rawngbawl harsat hun pawh lo thleng se,
Nang ka ring tawk che –
Min puitu a tan.

Sualin min bawh beh chang awm mah se,
I hming avanga tawrhna pawh lo thleng se,
Nang ka ring tawk che –
Min chhantu a tan.

Hmangaihte then chang awm mah se,
Thihna hlimkawr zawh ni pawh lo thleng se,
Nang ka ring tawk che –
Min muantu a tan.

Eye Donation



Midangte tana Malsawmna
( Eye Donation)
Mitin hian Kan thih hnu atan kan mit kan pe thei a, i mit a hrisel emaw hrisel lo emaw, a fiah emaw fiah lo emaw, Tarmit i vuah emaw, mit zai tawh i ni emaw i pe thei vek. Nang leh i chhung ten Thih hnua mit in pek (Donate) khan mitdel khaw hmu ve thei lo ten mit varna an lo chang dawn a, I thih hnua tawih ral mai mai tur i mit i pek khan midangte tana malsawmna ropui tak i ni thei a ni.
Kan mitmu pawn lâng ber mit naute dum lai kan tih mai hi a dum ni lovin a fim a ni a, a hnung a mi hi a dum a nih avangin a dum angin a lang mai zawk a ni. Mit tihpalh emaw natna hrik vang leh Chhan hrang hrang vangin kan mitmu fim lai hi damdawia tih dam theih lovin thil lang tlang thei lo khawpin a lo ser/paw thei a, mit darthlalang fim pangngaia thlak a lo ngai ta thin a, a thlakna turin mit petu (Donate-tu) an mamawh ta thin a ni.
A thlâwna Mit Darthlalang Thlâk kan tih mai Corneal Transplant hi kum 2010 khan Mizoram-ah hlawhtling tak a neih a lo ni tawh a, vawiin thleng hian mi 11-mit thlak sak tawh an ni. Mit pe tur hian Civil Hospital Casualty-ah leh Mit entirna-ah emaw a in ziahluh theih reng a, i hriat duh apiang an lo hrilhfiah thei reng che in, Donor card pawh an lo pe nghal ang che.
Thih hnua mitmu lak chhung hi minutes 10 vel a ni a, thih atang  darkar 6 chhungin Civil Damdawi in a thleng hman tur a ni. Mitmu lakchhuah hian a aiah mitmu lem dah thin a ni a, mihring hmel hmaiah danglamna engmah a awm lo. Tunah hian an thih hnua mit pe mi 500 vel bawr in ziak lut an awm tawh a, thingtlang kilkhawr ber ber te pawh an ni, darkar 6 chhunga thlen hman loh khuate pawh kan thihna tam ber chu Aizawl damdawiin a nih avangin an in ziak lut tho mai. Hrechiang duh chuan Thingsul Damdawiin Mit entirna-ah pawh zawhfiah theih reng a ni e.

Article



Awmlai

Pu Rualkhuma khan rual u lam a sawm deuh nachungin ( Vanglaini May Ni 14) u vak lo te pawh hian sawi duh kan nei vet tho a niang chu, thian te fuihna a zarah ka han pawrh ve lawk teh ang. Pu Ruala, Pu Hnuna leh midang dang te sawi ang khan Mizote hian Thihna chungchangah sawi dan chi 4 kan nei. 1. Hlamzuih :- Nausen thihna a ni. Nausen chu kawthalo, khawsik, awmna emaw, eng na pawhin thi se hlamzuih a ni mai. A natna hmingah kan buai ngai lo. Chutiang bawkin Sarthi pawh Motor chil a ni emaw  lum hlum a ni emaw, mi kut tuar a ni emaw Sarthi kan ti leh mai. Mitthi chanchin ziahnaah chuan Sarthi ti a ziak lovin tunlai chuan Accident kan ti tlang pui. A thihdan dik tak kan ziak lang ngai meuh lo. Awmlai – Tlang hrileng a ni emaw natna benvawn a ni emaw, hri leh natna avanga thi te hi awmlaia thi kan ti thin. Mitthi chanchin ziahnaah chuan thihchhanah a natna hming kan ziak deuh ber.
Tun hnai deuh atang khan a natna hming ziak lova Awmlai ti a ziak kan awm ta zauh zauh. Hei hi kan helh deuh niin a lang. Mitthi chanchin ziahnaah Sarthi pawh an thihchhan dik tak ziak lova Accident kan tih mai laia thihchhan natna dik tak hriat mai loh te leh hriatchian te pawh Awmlai kan ti mai hi a dik lohna a awm lem emaw ni le, a duhin a natna hming an ziak ang a, a duhin a natna hming ziak lang lovin Awmlai an ti mai tur a ni dawn lawm ni. Mitthi Board-ah hian Natna hming ti lova Thihchhan kan ti a nih si chuan. Tun hnai deuha kan thianpa nu a boral tum pawhin natna a lo fawmkem tam deuh bakah Doctor ten a thihchhan dik tak an ziah kha a nawlpuiin kan hriat thiam dawn chuan loh avangin Awmlai kan ti mai a, a dik lohna ka hre lo.
Naupang te, Mizo hming pawh nei mumal mang lovin mizotawng chung chang han ziah ve chu in thlahrung ru viau mah ila, a chunga ka han ziah hi kei leh ka thiante thu vuak thlak dan ani e.
                                                Samuel Ralte, Thingsul (18.5.10)

NAUPANG HUANG III


NAUPANG HUANG
Hman lai hian mi hausa tak mai hi a awm a, a pum a nat thin avangin a mangang hle mai a, Doctor a inentir ta a, Doctor chuan damdawi dang chawh lovin, “Ka sawi anga i tih theih chuan i dam ang” a lo ti a. Mi Hausa pa chuan, “ Ka damna tur a nih phawt chuan engpawh ka ti mai ang” a ti a. Doctor chuan, “ Chuti a nih chuan, kawtthlerah va kal la, mi Sakawr va ru rawh” ati ta mai a, mi hausa pa chuan mak a ti em em a, Doctor hnenah chuan “Enge a awmzia, kei mi hausa hian sakawr ka ru ang maw..?” a ti a, a thinrim hle mai a, Doctor chuan, “Mi sakawr i va ruk chuan an lo man ang che anga, Jail-ah an khung ang che anga, a hun bi dik takah, i ei tur tawk chiah chaw an lo pe ang che a nga, tichuan, i pum na thin chu a lo dam mai ang” a ti ta a.
Kei ni, Kristian naupangte pawh hian kan ei leh in te hi kan uluk tur a ni a, a hun lovah thil kan ei mai mai tur a ni lo. Chaw te pawh a hun takah kan ei thin tur a ni a, kan puar tawk chauh kan ei thin tur a ni. Tui tih vanga ei vak hi kan taksa tan a tha lo hle a ni. Chaw ni lo thil dang, sweet leh hmawmsawm dang dang te pawh kan ei nasat lutuk chuan kan pum te a lo na ang a, kan dam lo mai ang tih a hlauhawm em em a ni.

Naupang Huang



NAUPANG HUANG
Pathian Aw
                                                            By. Samuel ralte
Naupang fel tak tak te khan han ngaihtuah vang vang u la. Pathian Áw kan hre tawh em? Thlarau Thianghlimin min hruai tawh em? Pathian Áw hi engtia hriat nge kan tum le? A nih leh Thlarau Thianghlim hruaina hi eng angin nge kan beisei le. Van atanga áw thum deuhin kan hminga min rawn ko dût dût turin ami kan rin? Nge, Tirhkoh Paula ang khan mak tak maiin  éngin min rawn chhun dawn em niang le?
Engtik lai pawhin Pathian hian min be reng a, Thlarau Thianghlim hian min chenchilh reng a ni tih kan hria em le? Kei ni, Pathian thilsiam mihringte mah hian kan áw leh kan zai te hi thil chi hrang hrang : Tape Cassette, C.D. (Compact disc), Computer leh kan Phone-ah te kan dah theih chuan, min siamtu engkim ti thei, Pathian chuan a duh duhna hmunah leh a duh dan danin a áw hi a dah thei em em a ni tih kan hria em le?
Tukin zing i thawh hlima sava hram i hriatte kha Pathian áw a ni. “Heng  sava te takte pawhin an siamtu fak nachang an hria a, nang pawhin Sunday School-ah te Biak in-ah te Pathian  fak turin kal ve thin rawh” a tihna a ni. Kan nu leh pa-te, kan zirtirtute kâ-ah te pawh Pathian chuan a áw a dah bawk thin. Thu tha tin reng leh tih tur leh tih loh tur min hrilh zawngzawng hi Pathian áw a ni. Biakin Dâr-ah te hian Pathianin a áw a dah bawk. Biak in dar a lo rik chuan, “Kristian naupang fel zawng zawngte kha Biak inah chibai min buk tur leh min fak turin lo kalkhawm tawh rawh u le” a tihna bawk a ni.
Inkhawm i peih vak loh lai a, “Inkhawm lo mai rawh” ti a Setana’n a biak lai che khan, i thinlung chhung a  “Inkhawm hram hram rawh” titu kha Pathian áw bawk a ni.
Chutiang zelin, Sikul kan kalnaah te, Kan nu leh pa te leh kan û ten tih tur min hrilh lai te, Lehkha zir i peih loh em em lai te a, “Ti hram hram rawh” ti a kan thin lunga min hrilh thintu hi Pathian áw chu a ni. Pathian áw chu i zawm a, lehkha i zir hram hram te, i inkhawm hram hram lai te khan Pathian thu i zawm a, Thlarau Thianghlimin a hruai che tihna a lo ni reng a nih chu.

Poetry



Bawng tar pawhin Luang no..
Nupui fanau silh leh fen lungkhama ka buai lai in,
Thiante um phak loh hlauva ka buai lai in,
Phak tawk leh thawh tawk thawka ka buai lai in,
Chhungkua leh thenrual chuah ngaihtuaha ka buai lai in.

Mihring kan nih chhunga reh thei ngai lo - mawina,
Tarkun khup bih thleng pawha reh ngai lo tur - Itawmna,
Buai leh chauh pawhin a maimitchhin san phal loh -  lungawina,
Ka dawhkan hmaa ding, ‘Kapu’ min ti tu ngei - duhawmna.

Vantirhkoh hmu ang maiin ka en reng a,
Zak chung chungin, a tul vang chauhin min en a,
Chil lem khawlh pahin “Thu rawh “ ka ti thei hram a,
Eng vanga hamhaih viau nge ka nih a hre der si lo a.

Ka kum atang hian kum 30 chuang paih then in,
Pan lai nun leh Rawlthar khawelah let leh in,
Vul lai leh vanglai inrual leh in,
Hun leh hmun dangah intawng leh in.

Ka neih leh theih zawng zawng nen,
Dawt thu leh thudik chanve nen,
Ka neih bak, puk chawp te nen,
Ka chhai ngei ang, anka thlum tin nen.

Lei lungkham pel a, Amah min ngaihtuahzui tir tu,
Ka thawh tur zawng zawng min thulh tir tu.

A hna dilna lehkha chu ka en vang vang a.
Pen tui hring ngeiin ka hming ka sign hnan ta a.




Internet



Internet                                                                              Samuel Ralte
Hmanni chu Revival Speaker pakhat hian “Internet that lohzia leh thalai ten kan chhiatpui nasatzia“ min Sermon khum chiam mai a. Kei, A hniak tam lam zui a, a náwlpui ruala kal ve ngawt ngai lo leh mi thu sawi apiang pawm ngawt ngai lo tih takah ka ‘Amen’ chiah lo. Midangte tâna tangkai a nih beiseiin Internet-in thil tha tam tak min chhawp chhuah sak dan leh tisa leh thlarau nun thlenga min chãwmtu a nihzia ka’n thai lang ve mai mai a nge. Tunlai Hand set pangngai deuh hi chu GPRS (General Packet Radio Service) Support deuh vek an ni bawk a, Mobile Internet, GPRS Pack man tlawm tê (Rs. 13 or Rs. 98@voda) chawia i khawih theih chi kan sawi thuak thuak ang.
Tunlai thangthar tam tak hi chuan Internet han tih hian Social Network Side (SNS) Facebook, Orkut etc. ho chauh hi emaw Internet kan ti niin a lang. Internet kungpuiin a ken tel, a zar pakhat ve mai zawk a ni. Mizoram-a kan Chanchinbu leh Magazine neih that, Lengzem, Vanglaini, Aizawl Post leh a dang tam tak hi lak man chawi lovin i awmna hmun apiangah i chhiar thei. Saptawng chhiar thei sawih sawih tan lah India ram leh khawvel chanchinbu lar ber ber (Times of India. Etc) i chhiar thei. Khawvela Library lian tak tak Library of Congress leh Archives hrang hrang te khu i duh tawkin i hai thei. ‘Awm lo pawh a awm vek’ ti hiala an sawi thin Google leh Wiki te hi i tlawh thin em? Zirlai tan te hian a tangkai teh a sin, i zirlai a mi zawng zawng kha a awm vek. Arbawm tah dan atanga electronic bungraw chi hrang hrang, motor Part, Computer leh Mobile, Software thar ber ber, a hmanna leh a hman dan a lem te nen thlap a awm deuh vek ang. Vawk vulh dan atanga sakei khawi ngam dan thleng in. Thingsulthliah leh a chhehvel hi Satelite atanga thlalak i hmu tawh em? Google Earth kha han hmang chhin teh. Manchester Utd. i tan em? Fixture i hre duh em, an khelh hun tur leh darkar, eng chanel-ah nge... Simeikhu phek hnung a innghat ringawt lo khan i mobile atang khan Premierleague.com, etc. te kha han click ve reng reng teh. Zotawng ngeiin i ti a nih pawh in, inkhel.com, Zofooty.com..a tam mai. Saptawng ka thiam lo ti ngawt suh. Online Dictionary tha tak tak a tam. Pu Buanga Dictionary nen lam i chhiar turin a in keu sa reng.
 Youtube-ah te hian hrang hlui zaithiam Lallianmawia, Laltanpuia Tochhawng, MALTA, Siampuii Sailo zai atanga Bounglienkung leh a pawl te, Pensy hla thar ber thlengin i en peih a thu a ni mai. World record bu te kha han keu chhin teh. Kan khaw thenawm lawka khawvela chhungkaw lian ber Pu Zion-a te chhungkaw chanchinte hi sap ho khuan mak hi an han ti em em khawp a, zu awih thei mang der lova maw le, an comment lah a nuihzatthlak hlawm.
Mizo blog leh website hrang hrang za chuang fe a awm, tlawh ve thin rawh. Kum 2005 atang tawha la Active em em reng, mi thahmem ngai zoram chhung mai ni lo, India ram state hrang hranga lehkha zir leh hna sang tak tak thawk te leh khawmualpui hrang hranga mizo hnathawk chhuanawm tak tak, keini ang duang chuan ‘Kapu’ han tih ve mai pawh inthlahrunawm rum rum khawpa mithiam leh ropui te leh chakai khawrha eizawng te, Missionary leh zu zuar, Gorkhali ni si, mizotawng uluk em em, ziak zawm tur pakhat tih dik loh pawh a min khak fak fak thin te leh zotawng type thiam mang lo Mara tlangval leh Lái nula te, Pathian thu zirna College zo ve thlap, Pathian awm ring miah lo te leh Tualchher Revival Speaker te tual kan chai za na, an vei zawng, an ngaihpawimawh leh an ngaimawh thil chi hrang hrang bakah fiamthu nen lam an sawikhawm thinna mi(sual).com ah te hian lo leng ve thin teh u, Finna

tam tak i chhar ngei ang. Mizo ve ve, US kawtthler lun laia Zu dawr nei leh Africa-a Missionary hna thawk mek te Zu chungchanga an han inhnial tak tak mai thinte hi a va ngaihnawm thin tak em. Sawi hmaih phal loh lawrkhawm.com te hi Patân an sawi ang deuh a nia, i Active laklawh chuan i bansan leh tawh mai mai lovang. Hna zawng laite tan hnaruak.com-te hi a va tangkai teh lul em. India ram khawpui tina mizo awmte hian Blog/Website an nei deuh vek, i hriat duh chhiar mai tur a awm loh pawhin i mamawh apiang zawt rawh. College leh university hrang hrang chanchin, Cut Off mark, Hostel, admission fee, Hospital tha leh in luah tur chenin an kawhhmuh thei deuh vek ang che. LPS leh Zonet cable Tv ten an programme Live-a an pek chhuah, Pro fight, concert, etc.. te hi Curent a awm emaw awm lo emaw, star a tha emaw tha lo emaw, i Mobile atang khan i en thei tho. Justin-a thahnemngaihna vang liau liauin www.justin/tv...kha i click mai turin a inpeih reng a nia. Aizawl-ah i bazar dawn em? thlen huna i duhzawng zawng chawp ngawt lovin Mizoram yellow pages-ah khan i duh zawng en hmasa la, i awlsam phah ngawt ang. Online Shopping-te hi engtikah tak hmang tangkai ve ang i maw?
Khawnge, Facebook an tih hi luhchilh ve zuai teh ang. Thlalak ho mai mai post leh comment, Like tih vel mai mai leh chat box ringawt ngaihtuah lo khan, Group tha tak tak ho hi join ve teh. Mizo Doctor thiam rualin an thutchilh Hriselna huang group te hi hmang tangkai rawh. I taksa leh rilru a harsatna i neih te kha han zawt chhin teh, an chhang chak ngawt ang che.
Chanchinthar Group hrang hrang te hi i tlawh thin em? LPS Chanchinthara kan hmuh tam zawk hi chhun lamah Facebook lama kan lo hmuh tawh leh kan lo sawi ho hrep tawh an ni tlangpui. Literature lama tui mi i ni em? Tunlaia kan ziaktu lar ber ber awm khawmna, chhun zan zawma thu leh hla ruaipui an theh mup mupna hmun - Thu leh hla huang te hi, Kei ni lung no deuhte mittui thlem chhuak thei mai tur khawpa thu lungkuai leh ngaihnawm vawm khawmna -  Thu ngaihnawm huang te hi enge i ngaih dan? I computer, mobile leh gadgets hrang hrangah harsatna i nei em? Hriat belh duh i nei em – mizo IT helpline leh Mizo Computer help desk te hi an tangkai teh a nia. I Handset hlui kha hralh i duh em? Bike i lei duh em, camera hlui i lei duh em – Mizo second hand-ah khan han zawng chhin teh. Facebook-ah hian I tana tangkai tam tak a awm, sawi sen a ni lo, l dap peih a thu a ni mai.
Pathian thu group hrang hrang te hi ka nun ram a chauh changa min chhem alh tu ber an ni. Pathian thu thiam leh hre ve thawkhata inngai tan lah hnialpui tur engtik lai pawha an awmna Trinity vs. oneness group, christianity vs. judaism leh a dang dang. God & Science group neitu mizo tlangval Pathian thu hre ril leh thuk lutuk, Hebrai, greek etc. buai map lo, Koran leh Hindu Mythology zawng zawng ka vaibel ti thei khawpa hria in, Mizo thalai ngei ni si Pathian awm ring miah lo (Atheist) ho awm khawmna a han luhchilh thin te hi a va ngaihnawm thei tak em! Tawngtaikhawl group hrang hrang te hi join teh, i Missionary-na tur a lo ni reng mai thei a sin.
Kan thu tih tawp nan chuan hei hi - Thil reng reng hian hmai hnih a nei deuh zel. A tha lam leh tha lo lam. A tha lo lam chauh la vawnga in sawithaih leh in khap ngawt lo hian a thatna leh tangkai zawnga hman dan inzirtir tam hi kan thatpui zawk zel a ni tih hi hre thar leh ang u.

Naupang Huang II



NAUPANG HUANG
            Sap rama khaw pakhatah hian hmeichhe naupang fel deuh hi a awm a, a hming chu Nancy-i a ni. A nu leh pa te chu an Inkhawm ngai lova, a pa phei chuan Pathian awm pawh a ring lova, zu a in a Pathian lam reng reng a ngaihsak ngai lo.       
Zan khat chu a mut dawnah a tawngtai a, “Isu ka ring che a, ka thih hunah pawh vanah min hruai ang tih ka ring e” tiin. A mumangah chuan Isua hi a lo hmu a, “I tawngtai ka lo ngaithla a, ka mi nih i duh avangin ka lawm em em a ni. Ka hnenah i nu leh pa te pawh i la rawn hruai ve dawn nia” a lo ti a. A mumanga Isua thusawi chu a hre reng a, engtinnge an awih theih turin ka hrilh ang aw a ti rilru thin a. Kum khat dawn lai a nu leh pa tan a tawngtai pawh chuan Inkhawm an tum lova, Isua chanchin ngaihthlak pawh an tum hek lo. Nancy chu a beidawng em em a.
            Vanduaithlak takin Nancy chu a thi ta a, a vuina inkhawmah chuan Nancy pa chuan a vuitu Pastor hnenah chuan an fanu khan Pathian thusawi ngaithla tur leh Pathian thu awih ve turin min sawm thin a, mahse kan ngaihsak ngai reng reng lova. i hnenah khan  “Ka thih hun ah min vui ang che ka nu leh pa ten Pathian hmangaihna an ngaihthlak phahna a nih dawn phawt chuan vawiruk thih pawh ka huam a ni” tih thu a sawi an ti a, chu chuan kan rilru a khawih nasa em em a, kan thinlung hi chhun ang maiin a na a. Kan inhmuchhuak ta a, Pathian chhandamna chu kan hmuh ve theih phah ta a ni tia an sawi pah chuan an mittui a tla zawih zawih a. Pastor chuan a va lawmawm em, Pathian hnenah lawmthu i sawi ang u tiin a tawngtai sak ta a.

Zu leh love Song



Zu in leh Love song sak hi sual a ni lo.

Eden bawhchhiatna sual kai mihringte hi tumah reng famkim kan awm lova, sual nei lo kan awm hek lo. ‘He khawvelah hian zawng sual leh thlemna a bang dawn lo’ tih hla ang deuh khan kan nitin nunah sual hian hmun a chang tamin min buan thlu fo thin a nih hi. Chutih rualin sual kan tih tamtak hi chu mi dang tana sual ni lem lo, mahni kan insiam chawp a awm thei viau awm e. Mizo Kristian tamtak chuan zu tem/in hrim hrim chu Piangthar lo tihna, thihpui tham sual, Hremhmuna tlak vang vangna ni hialin kan chhuah a, sual kan insiam chawp a ni. He sual siam chawp hi ka pawm lo. Khaw nge.. entirna hmangin i han sawifiah dawn teh ang. Hman ni chu ka nute-i sap ram kal hawin Norway zu chikhat a lo hawn, um mawi deuh mai a mi hi a thlum nge a al (taste) hriat chakin a chhin khat lek ka han tem chhin a, “A um leh a zu rawng a mawi teh lul nen a va kha fek fuk em, thil tui pawh a nih nek loh hi..” tia phun bul bul chungin dawhkanah chuan ka hung leh mai a, mahse, ngaiteh, Dawhkana Chanchinbu lo let reng kawmah chuan, “Zu leh Zu in hrim hrim hi sual a ni.” by- Rawngbawltua. tih hi a lo chuang kuau mai a. “Kei lah Synod mi leh sa ni siin zu ka in a, a rim lah chu ka la nam rum rum mai si a, a ziaktu reu reu hian ka rim te hi a hre pha ang a, min phuar mai ang a ..” tiin ka tukhum thak lo pui hiat noh noh chung chuan ti hian ka ngaihtuah ta a. “Zu leh Zu in hrim hrim hi sual chu ni se la, Norway zu, a thlum nge a al tih hriat ka chak vanga chhin khat lek ka tem avang khan Pa Pathian hian Nunna bu a ka hming hi a thai reh daih ang, mahse a thai reh hauh si lo.(Rinna mitin ka han thlir a,  a lo la awm khiau mai) Chuti a nih si chuan Zu awm mai mai leh Zu in/tem hrim hrim hi chu sual niin ka hre ve ta tlat lo mai..., Kum tam tak zu hi ka lo in ve tawh, (Lalpa Zanriah sacrament) mahse ruih tum leh ruih duh vangin vawitekhat mah ka la in lo thung. A in tu in dan, a in chhan leh a dinhmun a zirin sual chu a ni thei teh meuh mai. Zu hi a thlum nge a hang tih hriat duh vanga ka han in zeuh vang mai kha chuan Pathian hian a nunna bu a ka hming hi a thai reh ngawt lovang.. a chhandamna hi chatuan daih a ni si a”. ti a inthiam chawp chungin, ka thu tlukna ni ta chu hei hi a ni. “Zu hrim hrim leh Zu in hrim hrim hi chu sual a ni lo ve.” tiin.
Tunhnai mai ni lo, tlemlai deuh atang tawh khan Love Song sak hi sual a nih leh nih lovah kan inhnial luai luai fo tawh thin. Ngaihdan a tam, pawmdan a tam! Kal ngaihna ka hre lo tih mai awl tak tur a ni. Hei pawh hi mi tam tak chuan Love song sak hi sualah kan siam chawp leh tawh niin a hriat. Love Song sak hrim hrim hi Sual a ni ti a tan khawhtute thlirna atang chuan mihring ka atang hian Pathian Fakna chauh a chhuak tur a ni a,(euu.. an va fel bik tehlul em) Piangthar dik tak chuan Love Song a sa thei tawh lova, Amah fakin, Pathian hla chauh a sa tawh tur a ni tih lampangin an sawi thin. Love Song lo sa eih tawh phawt chu mi sual, piangthar tak tak lo leh Vanram kai lo tur ang hialin an chhuah thin. Kei chuan ka pawm lo leh ta bur mai. (famkim lo mihring ka nih miau avangin) Love Song sak hrim hrim hi sual ni lovin, a sa tu sak hun leh hmun, a sa tu dinhmun a zir ni zawkin ka hre leh ta tlat pek mai. Khawnge, entirna hmangin i han sawifiah leh dawn teh ang. Kei pui roh hi pa lungleng thei deuh mai leh khawhar ngaithei lo deuh mai ka ni roh a, tukkhat Office thila ka zinnaah, ka thlenna Hotel Bathroom-ah ka inbual a, nupui fanaute ngaihna thlarauin thawk leh khatah min rawn nang thut mai a, Shower-a tuilum inphuh tir sur sur pahin Love song ngialngan tak mai, a mah Lallianmawia hla ngei mai kha (A thupui ka hre leh ta pek lo) Faifukin ka sa ta rut rut mai a, chu mai duh tawk lovin ka hriatchian lai deuh te phei chu Pathian min pek ka aw neihchhun ngei mai khan a sakin ka sa rut rutin ka hria. Towel-a inhru mawlh mawlh chungin ka chhuak a, Dawhkana Chanchin bu hlui tawh tak chu ka bih zuai a, a kawmah chuan ‘Love Song sak hi sual a ni..’  By- Gospel Artist. tih hi a lo chuang kuau mai a. “Eu.. kei lahin tunah mai khan ka sa zo chauh kha a ni sia le(h).. ka ti rilru vawng vawng a. “Lalpa, min ngaidam rawh” ti a han thingthit rup mai ka tum lai tak chuan ka rilruah Love Song sak hrim hrim te hi chu sual a ni dawn em maw ni le? A sak hun leh hmun, a satu dinhmun a zir a ni zawk lawm ni le..? tih hi a lo lut zawk mai a. “Bathroom chhungah Faifuka ka sak ret ret te kha chu kan Lalpa hian a haw viau dawn em ni le? Piangthar chiang lo, mi sual, hremhmuna kal tur han intih em em chu a va na deuh ve le..” ti a phun nuah nuah chungin heti hian thu tlukna ka siam ta a. “Love Song sak hrim hrim hi sual a ni lo ve, a satu sak hun leh a sakna hmun, a satu dinhmun a zir a ni zawk e” tiin.